Ürgüp, Ürgüp
Nevşehir'in 20 km doğusunda olan Ürgüp, Kapadokya bölgesinin en önemli merkezlerinden biri. Göreme'de olduğu gibi tarihsel süreç içerisinde çok sayıda isme sahip olmuş. Bizans döneminde Osiana (Assiana), Hagios Prokopios; Selçuklular Dönemi'nde Başhisar; Osmanlılar zamanında Burgut Kalesi; Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren de Ürgüp adıyla anılmış.
Ürgüp ve civarındaki ilk yerleşim antik adı '' Tomissos'' olan Damsa Çayı'nın doğusundaki Avla Dağı etekleri. Daha geç dönemlere ait en önemli kalıntılar ise Ürgüp kasaba ve köylerinde bulunan Roma Dönemi'ne ait kaya mezarları.
Bizans Döneminde de önemli bir dini merkez olan Ürgüp, köy, kasaba ve vadilerindeki kaya kiliselerin ve manastırların piskoposluk merkeziymiş.
11. yüzyılda Ürgüp, Selçukluların kentleri Konya'ya ve Niğde’ye açılan önemli bir kale konumuna gelmiş. Bu döneme ait iki yapı kentin merkezindeki Altı Kapılı ve Temenni Tepesi Türbeleri. Bir anne ve kızına ait olan ve 13. yüzyılda yaptırılan “Altı Kapılı Türbe” , altı cepheli, her cephesinde kemerli pencereli ve üstü açık. Ürgüp'ün Temenni Tepesi'nde bulunan iki türbeden birinin, 1268 yılında Vecihi Paşa tarafından yaptırılan ve halk arasında “Kılıçarslan Türbesi” olarak da anılan Selçuklu Sultanı IV. Rüknettin Kılıçarslan'a, diğerinin ise III. Alaaddin Keykubat'a ait olabileceği düşünülüyor. Ancak araştırmacılara göre bu olasılıklar oldukça zayıf.
1515 yılında Osmanlı topraklarına katılan Ürgüp, 18. yüzyılda Osmanlı Sadrazamı Damat İbrahim Paşa'nın Kadılık makamını doğduğu kent olan Nevşehir'e ( Muşkara) bağlaması nedeniyle ilk kez ikinci planda kalmış.